Sábháilteacht agus Slándáil

Comhairle phraiticiúil

• Léigh an treoir taistil Eolas Roimh Thaisteal chun leideanna slándála áisiúla a fháil agus tú ag taisteal thar lear
• Faigh eolas go háitiúil maidir le ceantair lena mbaineann baol agus ábhair imní slándála
• Déan réamhchúram ciallmhar maidir le sábháilteacht agus slándáil
• Bíodh an té le dul i dteagmháil leis i gcás éigeandála ar eolas agat

Corraíl shóisialta

Tá staid pholaitiúil Óman réasúnta seasmhach ach d’fhéadfadh corraíl shóisialta briseadh amach anois is arís. Coinnigh tú féin ar an eolas i gcónaí faoina bhfuil ag tarlú thart ort trí mhonatóireacht a dhéanamh ar mheáin áitiúla agus fan i dteagmháil le bainistíocht d’óstáin nó le do thionscnóir turas. Agus seachain léirsithe agus áiteanna poiblí ina gcruinníonn daoine, a d’fhéadfadh a bheith achrannach uaireanta.

Sceimhlitheoireacht

Bíonn formhór na gcuairteanna a thugtar ar Óman saor ó thrioblóid. Ba chóir duit a bheith ar an eolas go bhfuil baol ginearálta, áfach, ó ionsaithe sceimhlitheoireachta sa cheantar. D’fhéadfadh ionsaithe neamh-idirdhealaitheacha a bheith ann, agus in aghaidh sainleasanna thíortha an Iarthair, mar a tharla i réigiúin eile.

Coiriúlacht

Bí airdeallach go háirithe in áiteanna poiblí. Seachain áiteanna ina mbíonn grúpaí móra cruinnithe agus gach léirsiú agus ba chóir duit réamhchúram ciallmhar a dhéanamh i gcónaí chun tú féin a chosaint ó choiriúlacht: 

• Ná bíodh do chárta creidmheasa, do thicéid taistil ná do chuid airgid ar iompar in éineacht agat – fág airgead breise agus nithe luachmhara in áit shábháilte
• Ná bíodh do phas ar iompar agat ach amháin má tá géarghá leis agus fág cóip de do phas (agus de do dhoiciméid taistil agus árachais) le do theaghlach nó le cairde sa bhaile.
• Ná taispeáin méideanna móra airgid go poiblí agus ná bain úsáid as ATManna tar éis thitim na hoíche, go háirithe má bhíonn tú leat féin. Seiceáil nach bhfuil aon duine do do leanúint tar éis duit do chuid gnó a chur i gcrích.
• Seachain sráideanna agus staighrí dorcha nó gan soilse. Socraigh síob a fháil ó/go dtí chomh gar do dhoras d'óstáin/d'árasáin agus is féidir.
• Coinnigh súil ghéar ar do chuid stuif agus coinnigh greim air in áiteanna poiblí mar caiféanna idirlín agus stáisiúin bus nó traenach.

Coiriúlacht a chur in iúl

Má fhulaingíonn tú coir agus tú in Óman, cuir in iúl do na póilíní áitiúla láithreach é. Agus féadfaidh tú teagmháil a dhéanamh linn ag Ambasáid na hÉireann in Riyadh má tá cabhair uait.

Tiomáint

Má tá sé i gceist agat tiomáint in Óman, ba chóir duit a bheith cúramach. Tiomáintear ar thaobh na láimhe deise agus tá caighdeáin mhaithe tiomána ann, de réir caighdeán réigiúnacha, ach tá faisean ag tiománaithe go leor siúil agus dranntiomáint a dhéanamh. Cuimhnigh go gcuirtear dlíthe tráchta Óman i bhfeidhm go dian. Más mian leat a bheith ag tiomáint:

• Tabhair leat do cheadúnas tiomána Éireannach iomlán agus do chead tiomána idirnáisiúnta agus bí cinnte go bhfuil árachas iomchuí agus dóthanach agat
• Tá an leibhéal dleathach alcóil san fhuil in Óman gar de náid agus tá sé in aghaidh an dlí tiomáint faoi thionchar an óil nó drugaí. Tá íosmhéid de 48 huair sa phríosún d’aon choir tráchta ina bhfaightear toradh dearfach ar thástáil alcóil ó aon tiománaí
• Bí ar an eolas faoi dhlíthe tráchta Óman, a chuirtear i bhfeidhm go dian
• Tá na luasteorainneacha postáilte go soiléir ar na príomhbhóithre
• Caith crios sábhála i gcónaí
• Coinnigh doirse na feithicle faoi ghlas agus ná bíodh málaí le feiceáil, ar fhaitíos go ndéanfaí iarracht iad a ghoid agus tú stoptha ag soilse tráchta
• Ná húsáid fón póca riamh agus tú ag tiomáint (d’fhéadfaí fíneáil ar an láthair a ghearradh ort)

Taisteal áitiúil

Tá bóithre maithe in Muscat agus idir Muscat agus bailte móra inmheánacha. Is féidir le tiomáint san oíche a bheith dainséarach, áfach, lasmuigh de Muscat, mar tá an baol ann go mbuailfidh tú camaill a théann ar strae amach ar an mbóthar. Ba chóir taisteal eisbhóthair a dhéanamh le dhá fheithicil ar a laghad feistithe go feiliúnach i gcásanna éigeandála. Má tá sé i gceist agat a leithéid de thaisteal a dhéanamh, ba chóir duit árachas dóthanach a thógáil amach chun na costais a bhainfeadh le feachtas mór tarrthála a sheasamh.

Feithicil a fhruiliú

Má tá feithicil á fruiliú agat, moltar duit gan do phas a thabhairt ar lámh mar shlándáil. Fiú má thugann tú cead do phas a fhótachóipeáil, bíodh sé le feiceáil agat an t-am ar fad.

Seiceáil go bhfuil árachas dóthanach agat agus léigh téarmaí & coinníollacha an chonartha fruilithe feithicle (go háirithe aon tarscaoileadh a mbeadh feidhm leis dá ndéanfaí damáiste don fheithicil).

Tá feithiclí cuideachta agus feithiclí ar cíos go háirithe i mbaol ó robálacha i gceantar Thumrait, Marmul agus Nimr de Dheisceart Óman. Má fhaigheann tú carr ar cíos, ba chóir duit comhairle slándála a fháil ón gcuideachta fruilithe sula dtéann tú ag taisteal.

Sábháilteacht mhuirí

Tá limistéir go leor in Murascaill Áidin atá an-íogaireach. Cuireadh árthaí a chuaigh isteach sna limistéir seo faoi choinneáil agus déanadh cigireacht orthu, agus gabhadh roinnt daoine. Tá ardú ag teacht freisin ar líon na bhfoghlaithe mara san Aigéan Indiach agus i Murascaill Áidin, agus is baol suntasach iad. 

Moltar duit gach taisteal a sheachaint ach amháin taisteal riachtanach ar luaimh agus ar árthaí fóillíochta ar fharraigí arda (níos mó ná 12 muirmhíle ón chladach) in Murascaill Áidin, sa Mhuir Arabach agus i gcuid den Aigéan Indiach faoi cheangal an domhanleithid agus an domhanfhaid seo a leanas: 15°N ins an Mhuir Rua, 23° N ins an Mhuir Arabach, 78° E agus 15°S ins an Aigéan Indiach.

Dlíthe agus gnásanna áitiúla

Comhairle phraiticiúil

• Léigh an chomhairle taistil, cuir tú féin ar an eolas sula dtaistealaíonn tú agus faigh comhairle go háitiúil nuair a bhaineann tú ceann scríbe amach
• Cuimhnigh go mbaineann na dlíthe áitiúla leatsa, mar chuairteoir, agus nach mór duit cloí leo
• Bí measúil ar nósanna, ar thraidisiúin agus ar chleachtais áitiúla, mar go mb’fhéidir go bhféachfaí ar an gcaoi a n-iompraíonn tú tú féin mar iompar a bheadh as bealach, naimhdeach nó in aghaidh an dlí.

Cultúr Moslamach

Stát moslamach é Óman agus cloítear go géar, go poiblí, le gnásanna Ioslamacha. Ba chóir duit meas a léiriú do reiligiúin, dlíthe, gnásanna agus do thraidisiúin áitiúla. Gléas tú féin go coimeádach, bí airdeallach ar do ghníomhartha agus bí cúramach gan cultúir nó creidimh eile a mhaslú, go háirithe i rith mhí bheannaithe Ramadan nó féilte beannaithe eile, nó má tá sé i gceist agat cuairt a thabhairt ar cheantair reiligiúnacha.

I rith Ramadan, ní ceadaítear do Mhoslamaigh ithe, ól ná tobac a chaitheamh i rith uaireanta an lae. Níor chóir duit ithe, ól ná tobac a chaitheamh go poiblí i rith an ama seo ionas nach maslófar iad.  

Mná ag Taisteal

Bítear ag súil go ginearálta le modhúlacht iompair agus feistis ó mhná in áiteanna poiblí. Ná caith bríste gearr ná éadach atá fáiscthe ort, go háirithe in áiteanna síos an baile, mar d’fhéadfadh sé go dtarraingeodh tú aird ort féin nach mbeadh aon fháilte agat roimhe. Tuairiscíodh roinnt cásanna gnéaschiaptha.

Drugaí Neamhdhleathacha

Níl cead támhshuanaigh a iompórtáil ná a úsáid agus d’fhéadfadh sé dá mbéarfaí ort leo go gcuirfí sa phríosún tú. Tá pionóis ghéara do choireanna drugaí lena n-áirítear i roinnt cásanna, pionós an bháis. Caitear chomh dian céanna le drugaí ‘boga’ agus a caitear le drugaí ‘crua’. Léiríodh le gairid go bhféadfaí téarma príosúin d’íosmhéid 12 mí a ghearradh agus duine a dhíbirt as an tír ina dhiaidh sin, má bheirtear ar dhuine agus cannabas ina seilbh, fiú amháin má tá níos lú ná gram amháin i gceist.

Alcól

Is féidir le daoine nach Moslamaigh iad alcól a iompórtáil agus is uasmhéid de dhá lítear in aghaidh an teaghlaigh atá ceadaithe. Is féidir é a cheannach ag siopa atá saor ó dhleacht ag an aerfort ar theacht chun na tíre duit, ach laistigh d’Óman, ní féidir leat alcól a cheannach ach le ceadúnas pearsanta nó ag óstáin agus bialanna ceadúnaithe.

Táirgí coiscthe

Tá táirgí muiceola ar fáil ag ionaid cheadúnaithe speisialta bia.

Homaighnéasachas

Tá iompar homaighnéasach in aghaidh an dlí in Óman. Moltar a bheith cúramach agus discréideach i gcónaí.

Tubaistí nádúrtha agus an aeráid

Comhairle phraiticiúil

• Má tá tú ag taisteal go hÓman, bí cinnte go dtuigeann tú cad atá romhat – ansin pleanáil agus pacáil dá réir
• Faigh comhairle áitiúil faoin méid a cheart a dhéanamh i gcás eachtra tromchúiseach nó i gcoinníollacha contúirteacha
• Comhoibrigh le húdaráis áitiúla agus le seirbhísí éigeandála i gcás eachtra tromchúiseach

Tuilte

Cé gur aeráid thirim atá in Óman go ginearálta, titeann báisteach throm freisin agus bíonn maidhm thuilte mar thoradh air sin. Gortaíodh agus maraíodh daoine de bharr maidhm thuilte den saghas seo. Seiceáil réamhaisnéis na haimsire go háitiúil agus lorg comhairle faoi choinníollacha taistil, go háirithe má tá tú ag cuimhneamh taisteal a dhéanamh agus tú imithe den bhóthar agus turasóireacht ghníomhaíochta.

Eolas Breise

Riachtanais iontrála (víosa/pas)

Mura bhfuil tú cinnte faoi riachtanais iontrála Óman, lena n-áirítear eolas faoi víosaí agus eolas inimirce eile, cuir ceist ar do ghníomhaire taistil nó déan teagmháil leis an Ambasáid nó Consalacht de chuid Óman is gaire. Féadfaidh tú seiceáil leo freisin cén tréimhse bailíochta nach mór a bheith ag do phas.

Pasanna

Moltar duit roinnt fótachóipeanna de do phas a thabhairt leat. Ba chóir duit fótachóip de do phas a iompar an t-am ar fad le linn do chuairte.

Sláinte

Seiceáil le do dhochtúir i bhfad roimh thaisteal má tá aon vacsaíniú ag teastáil le dul chuig Óman.

Coróinvíreas mucúil

Má tá tú ag taisteal chuig Leithinis na hAraibe agus chuig tíortha sa limistéar céanna, ba chóir duit fios a bheith agat go bhfuil coróinvíreas mucúil sa réigiún agus go bhfuil baol beag ó ionfhabhtú. Tuairiscíodh 40 cás de coróinvíreas mucúil ar fud an domhain (Bealtaine 2013), lena n-áirítear 20 bás. Tá cásanna luaite le taisteal in Leithinis na hAraibe agus sa Iordáin, ach níl an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte ag moladh aon srianta trádála ná taistil maidir le coróinvíreas mucúil.

Lean dea-chaighdeán sláinteachais, lena n-áirítear níochán lámha le gallúnach agus uisce tar éis teagmháil a dhéanamh le hainmhithe. Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil ar láithreán gréasáin an Ionaid Faireachais Cosanta Sláinte.